Pytania w mowie zależnej

Zasady tworzenia pytań zależnych w języku angielskim są nieskomplikowane. Można zaryzykować stwierdzenie, że tworzenie pytań zależnych jest łatwiejsze od tworzenia zwykłych pytań, bo w większości przypadków nie trzeba zmieniać szyku wyrazów. W tej części znajduje się objaśnienie zasad tworzenia pytań w mowie zależnej w języku angielskim wraz z wieloma przykładami.

Struktura zdania w pytaniach zależnych

Struktura zdania pytającego w mowie zależnej jest zazwyczaj taka sama, jak w zdaniu oznajmującym, tzn. nie występuje zamiana miejscami podmiotu i czasownika posiłkowego, np.:

Pytanie wprost: Do you like bananas? (Czy lubisz banany?)

Pytanie zależne: He asked me if I like bananas. (Zapytał, czy lubię banany.)

Pytanie wprost: Did you see my bag? (Widziałeś moją torbę?)

Pytanie zależne: He asked me if I saw his bag. (Zapytał, czy widziałem jego torbę.)

Pytanie wprost: Where do you live? (Gdzie mieszkasz?)

Pytanie zależne: He asked me where I lived. (Zapytał, gdzie mieszkam)

We wszystkich powyższych zdaniach zależnych zastosowany jest szyk wyrazów jak w zdaniu oznajmującym.Uwaga

Należy zwrócić uwagę, że na końcu pytań niezależnych nie stawia się znaku zapytania.

Jeśli zdanie nadrzędne znajduje się na końcu pytania zależnego, stosuje się zmianę szyku wyrazów, jak w zwykłym pytaniu, np.:

Why didn’t they come, he was asking himself.

Pytania zaczynające się od słów „where”, „when” itp. (wh-questions)

W pytaniach zaczynających się od słów pytających (wh-questions) stosuje się szyk zdania oznajmującego, powtarzając słowo pytające użyte w oryginalnej wypowiedzi i nie dodając żadnych słów pomocniczych, np.:

Pytanie wprost: Where do you live? (Gdzie mieszkasz?)

Pytanie zależne: He wondered where I lived. (Ciekawił się, gdzie mieszkam)

Pytanie wprost: Where shall I begin, please your Majesty? (Gdzie mam zacząć, Wasza Wysokość?) (Alice’s Adventures in Wonderland, Lewis Carroll)

Pytanie zależne: She asked where she should begin. (Zapytała, gdzie ma zacząć)

Pytanie wprost: What was a hunchback? (Co to jest garb?) (The Secret Garden, Frances Hodgson Burnett)

Pytanie zależne: He wanted to know what had been a hunchback. (Chciał wiedzieć, co to jest garb)

Pytanie wprost: Why should I go out on a day like this? (Czemu miałabym wychodzić w taki dzień?) (The Secret Garden, Frances Hodgson Burnett)

Pytanie zależne: She wondered why she should go out on a day like that. (Zastanawiała się, dlaczego miałaby wychodzić w taki dzień)

Pytanie zależne: She had begun to wonder why she had never seemed to belong to any one even when her father and mother had been alive. (Zaczęła zastanawiać się dlaczego właściwie nigdy do nikogo nie należała, nawet gdy żyli jej rodzice.)

Pytania o rozstrzygnięcie (yes/no questions)

W pytaniach zależnych o rozstrzygnięcie (typu tak/nie) używa się spójnika if lub whether (w bardziej formalnym kontekście). Wyrazy te pełnią w angielskich zdaniach taką samą rolę, jak czy w języku polskim, np.:

Pytanie wprost: Do you like roses? (Lubisz róże?)

Pytanie zależne: She asked if/whether he liked roses. (Spytała, czy lubi róże.)

Pytanie wprost: Do you want toys, books, dolls? (Chcesz zabawek, książek, lalek?)

Pytanie zależne: He asked her if/whether she wanted toys, books or dolls. (Spytał jej, czy chce zabawek, książek, lalek.)

Pytanie wprost: Is there any way in which those children can get food secretly? (Czy jest możliwe, żeby te dzieci jakoś potajemnie zdobywały jedzenie?)

Pytanie zależne: She wondered if/whether there was a way in which the children could get food secretly. (Zastanawiała się czy jest możliwe, aby te dzieci jakoś potajemnie zdobywały jedzenie)

Pytanie wprost: Have you a garden of your own? (Masz własny ogród?)

Pytanie zależne: She wanted to know if/whether he had a garden of his own. (Ciekawiła się, czy on ma własny ogród.)

Pytanie wprost: Do you understand everything birds say? (Rozumiesz wszystko, co mówią ptaki?)

Pytanie zależne: She asked if/whether he understood everything birds say. (Zapytała go, czy rozumie wszystko, co mówią ptaki.)

Wszystkie pytania wprost w tej ramce są cytatami z książki The Secret Garden, Frances Hodgson Burnett

Pytania i prośby o pozwolenie

W zależnych pytaniach i prośbach o pozwolenie używa się wyrazów if i whether, np.:

Pytanie wprost: Can I go in red shoes? (Mogę iść w czerwonych butach?)

Pytanie zależne: She asked if she could go in red shoes. (Zapytała, czy może iść w czerwonych butach)

Pytanie wprost: Can I open the window? (Czy mogę otworzyć okno?)

Pytanie zależne: She asked whether she could open the window. (Zapytała, czy może otworzyć okno)

Czasowniki używane do tworzenia pytań zależnych

Do tworzenia pytań zależnych najczęściej używa się kilku czasowników i wyrażeń, m.in ask (spytać), inquire (zapytać, kontekst formalny), wonder (zastanawiać się), want to know (dowiadywać się), insist (naciskać) itd.

Następstwo czasów w pytaniach zależnych

W pytaniach zależnych obowiązują te same reguły następstwa czasów co w zdaniach oznajmujących.